Music theatre is SO gay - bongdaso

Tại sao người đồng tính nam lại hâm mộ các nữ ca sĩ nhạc pop Âu Mỹ?

Khi bạn gõ từ khóa “Diva” trên công cụ tìm kiếm, kết quả hiển thị thường không chỉ đơn thuần là các nữ ca sĩ. Những Diva này thường mặc trang phục cực kỳ lộng lẫy và phô trương, kiểu mà chắc chắn chẳng ai dám mặc ra đường. Nếu bạn không thích, có lẽ bạn sẽ cảm thấy rằng thiết kế như vậy thật sự quá “chói mắt”. Thậm chí nếu bạn giống giáo viên chủ nhiệm cấp ba của tôi, có khi bạn còn liên hệ nó với cờ bạc, mại dâm hay ma túy (tất nhiên điều này hơi phóng đại rồi).

Tuy nhiên, ở một khía cạnh nào đó, sự lộng lẫy ấy tượng trưng cho một hình mẫu nữ giới đầy mạnh mẽ. Các bài hát của Diva không luôn nhẹ nhàng và tinh tế theo định kiến thông thường; thay vào đó, nhiều tác phẩm có giai điệu vang vọng mạnh mẽ cùng vũ đạo tự tin và đầy sức sống. Hình ảnh của Diva đã kết hợp giữa vẻ đẹp truyền thống của nữ giới và sức mạnh cá nhân, điều này không khác gì biểu tượng “Sức Mạnh” trong bộ bài Tarot. Trong một số sản phẩm của họ, bạn thậm chí có thể nhìn thấy cảnh phụ nữ thuần phục sư tử - tương tự như hình ảnh trên lá bài “Sức Mạnh”.

Phenomenon về việc những chàng trai trẻ yêu mến nam giới bị cuốn hút bởi những nữ ca sĩ mạnh mẽ đã xuất hiện từ thế kỷ trước qua các vở nhạc kịch. Khi đồng tính luyến ái vẫn còn là điều cấm kỵ, cộng đồng nam đồng tính phải che giấu bản thân. Tuy nhiên, những nữ hoàng âm nhạc trên sân khấu, với cách trình diễn đậm chất nữ tính nhưng đầy ấn tượng, đã giúp họ tìm thấy sự đồng điệu. Giống như có ai đó đã phóng đại hình ảnh lý tưởng của chính họ lên gấp mười lần, thậm chí trăm lần.

Để làm rõ vấn đề này hơn, vì không phải ai cũng hiểu hết bối cảnh văn hóa liên quan, tôi xin giải thích thêm một chút. Đồng thời, đây cũng là lời nhắc nhở dành cho độc giả rằng phần tiếp theo sẽ có rất nhiều hình ảnh nữ giới mang phong cách rực rỡ và đầy màu sắc.

📺 Nếu bạn chưa xem, hãy thử xem MV “Abracadabra” trên Bilibili nhé.

ABRACADABRA

“Abracadabra” là một câu thần chú bí ẩn, nguồn gốc không rõ ràng, từng được khắc trên các bùa hộ mệnh để bảo vệ khỏi tà ma (Apotropaic magic). Ngày nay, nó thường được sử dụng trong các buổi biểu diễn ảo thuật và trở thành từ ngữ chung để chỉ bất kỳ loại thần chú nào.

Trong lời bài hát, Abracadabra xuất hiện nhiều lần nhưng không đơn độc:

Abracadabra, amor-oo-na-na
Abracadabra, morta-oo-gaga
Abracadabra, abra-oo-na-na

Nếu bạn biết chút ít tiếng Latinh, hẳn bạn sẽ nhận ra ngay từ “amor”, nghĩa là “tình yêu”. Sau khi tra cứu, tôi phát hiện ra rằng “morta” trong dòng thứ hai có nghĩa là “cái chết”.

Điều này phù hợp với đoạn sau trong bài hát:

In her tongue, she said
Death or love tonight
(Ngữ điệu riêng của cô ấy nói rằng: “Có tình yêu hoặc cái chết vào đêm nay.”)

Từ “tongue” ở đây có thể ám chỉ một ngôn ngữ đặc biệt, có lẽ là một loại thần chú phù hợp với phong cách của cả bài hát. Tôi đoán rằng câu “Death or love tonight” chính là phiên dịch của những câu thần chú trước đó, tức là “Không yêu thì chết vào đêm nay.”

Một số người dịch câu này thành “Bạn chọn tình yêu hay cái chết vào đêm nay?”, nhưng tôi nghĩ cách dịch này thiếu sự súc tích và mạnh mẽ, cũng mất đi nét u tối vốn có của bài hát. Hơn nữa, ai nói rằng từ “Love” nhất thiết phải là tình yêu lãng mạn?

Về phần “oo-na-na” và “oo-gaga”, chúng dường như chỉ nhằm tăng cường nhịp điệu và có thể không mang ý nghĩa cụ thể nào. Tuy nhiên, “gaga” chắc chắn đang ám chỉ Lady Gaga chính cô ấy.

Cô ấy nói bằng ngôn ngữ riêng của mình

Người phụ nữ mặc áo đỏ trên bìa chính là “a lady in red” được nhắc đến trong bài hát:

Like a poem said by a lady in red
(Chẳng khác gì bài thơ do người phụ nữ trong chiếc áo đỏ đọc)

You hear the last few words of your life
(Bạn nghe thấy những lời cuối cùng trong cuộc đời mình.)

“Lady in red” được nhắc đến trong câu “In her tongue, she said: death or love tonight” thực tế chính là nhân vật này.

Hình ảnh của người phụ nữ trong áo đỏ có những yếu tố đặc trưng rõ ràng – đinh tán. Quần áo của cô ấy được may bằng các chi tiết gắn đinh, mũ của cô cũng đầy gai nhọn. Tôi thậm chí nghi ngờ rằng bộ đồ này đã được may trực tiếp vào da cô ấy.

Ánh mắt của người phụ nữ trong áo đỏ cũng sắc lẹm như đinh tán. Có lẽ vô tình, tôi không nhìn thấy cô ấy nháy mắt dù chỉ một lần trong video. Ánh mắt lạnh lùng như sắt đá của cô ấy dõi theo mọi thứ xảy ra bên dưới, đôi lúc còn trợn trừng với ánh nhìn đầy sát khí.

Lady Gaga chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn rằng người phụ nữ trong áo đỏ đại diện cho một loại độc thoại nội tâm, là giọng nói nghi vấn bản thân, là thứ hành hạ chính mình. Bạn có thể coi nhân vật này như một kẻ thù nội tại, lạnh lùng quan sát mọi đấu tranh bên trong bạn, kiêu ngạo đến mức khiến bạn cảm thấy hoàn toàn thất bại.

Câu khẩu hiệu “Không yêu thì chết” của kẻ thù nội tại này có thể hiểu như sau: Tình yêu (amor) tượng trưng cho việc giữ vững đam mê khi đối mặt với thách thức, trong khi cái chết (morta) thực sự chỉ đến sự từ bỏ đam mê đối với cuộc sống, sự nghiệp hoặc giấc mơ, khuất phục trước sức mạnh của người phụ nữ trong áo đỏ và chấp nhận thất bại trước chính mình.

Chính vì vậy, lời bài hát “Tonight you’ll hear the last few words of your life” có thể hiểu là cuộc đấu tranh nội tâm không ngừng nghỉ, nơi mà mỗi khoảnh khắc đều bị ám ảnh bởi lời tuyên bố “Không yêu thì chết” của người phụ nữ trong áo đỏ, không có con đường thoát khỏi điều này.

Nhân tiện, ý nghĩa của nhân vật người phụ nữ trong áo đỏ rất giống với khái niệm “Lực cản nội tại” được miêu tả trong cuốn sách “Cuộc chiến kéo dài suốt đời.”

Giải thoát tôi khỏi sự đấu tranh trống rỗng

Hold me in your heart tonight
(Tonight, ôm tôi vào trái tim bạn.)

In the magic of the dark moonlight
(Mang tôi vào phép màu của ánh trăng đen tối.)

Save me from this empty fight
(Cứu lấy tôi khỏi cuộc đấu tranh vô nghĩa này.)

In the game of life
(Trong trò chơi của cuộc đời.)

Trong bài hát, dường như có sự xuất hiện của một nhân vật thứ ba, ngoài “Tôi” và “Người phụ nữ trong áo đỏ.” Đây có thể là một sự tồn tại dịu dàng hơn, có khả năng giải thoát “Tôi” khỏi cuộc đấu tranh với kẻ thù nội tại. Nhân vật này rất trừu tượng, tạo ra không gian giải thích lớn: có thể là người yêu, người thân hay bạn bè; hoặc thậm chí không phải một người cụ thể nào mà là tình yêu (amor) – vì chính mình không thể thoát khỏi sự hỗn loạn, nên hy vọng tình yêu sẽ cứu rỗi, giúp mình kiên quyết chọn “Yêu” thay vì “Chết.”

Một cách hiểu khác là, “Hold me in your heart tonight” thực chất là lời dành cho chính người phụ nữ trong áo đỏ, dù lực cản nội tại có phê phán bạn gay gắt đến đâu, cô ấy vẫn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của bạn, và bạn khao khát sự công nhận từ cô ấy.

Don’t waste time, on a feeling
(Không nên phí thời gian vào cảm xúc tiêu cực.)

Use your passion, no return
(Thả lỏng đam mê, đừng quay đầu.)

Trong cuốn sách “Cuộc chiến kéo dài suốt đời,” Steven Pressfield nói rằng lực cản nội tại có thể xuất hiện dưới dạng bệnh tật hoặc trầm cảm. Sự sợ hãi dẫn đến trạng thái đứng yên một chỗ, điều này có thể chính là “feeling” mà bài hát nhắc đến. So với những cách diễn đạt khác, câu này khá thẳng thắn, nhưng từ “feeling” vẫn để lại không gian suy nghĩ.

Vì “feeling” liên quan đến lực cản nội tại, tức là “Người phụ nữ trong áo đỏ,” hai câu này rõ ràng là lời phản kháng lại kẻ thù nội tại. Một câu phủ định, một câu khẳng định, giá trị hướng đến rất rõ ràng: “Không cần cảm giác tiêu cực, hãy tập trung vào đam mê.” Lady Gaga có lẽ muốn nói rằng, để vượt qua cuộc đấu tranh nội tâm và tái sinh, bạn cần thoát khỏi những cảm xúc tiêu cực và tìm lại đam mê của mình. Điều giúp bạn thoát khỏi những cảm xúc tiêu cực này có thể chính là “You” trong câu “Hold me in your heart tonight.”

Không nhảy múa thì chết

Ở đầu MV, người phụ nữ trong áo đỏ nói:

The category is “Dance or die.”

Đây chỉ là phần giới thiệu, không thuộc về bài hát. Phần nhảy múa trong MV rất tiên phong, toát lên không khí hỗn bang ca doi thuong loạn, thậm chí có động tác bò trên sàn nhà, thực sự gợi lên cảm giác “Nếu dừng lại sẽ chết.”

Tôi không am hiểu về nghệ thuật nhảy múa, nhưng với tư cách là một người thưởng thức bình thường, tôi cảm thấy rằng phần nhảy múa trong MV tượng trưng cho cuộc đấu tranh nội tâm được đề cập trước đó.

Ở cuối MV, rõ ràng nhân vật nữ chính đã vượt qua lực cản nội tại, vì chúng ta thấy biểu cảm của người phụ nữ trong áo đỏ rất phức tạp, không thoải mái và dần cúi đầu. Những người khác ngã xuống đất, trong khi nữ chính thì ngẩng đầu lên như nhận được một sự khai sáng.

Quay lại đoạn trước, MV có thêm một phần không có nhạc. Cảnh quay này mô tả nhóm người bao quanh nữ chính, vòng đá xung quanh giống như một pháp trận, miệng họ lẩm bẩm câu thần chú “Abracadabra, amor-oo-na-na… Death or love tonight,” và cơ thể họ vẫn không ngừng chuyển động. Nữ chính đứng ở trung tâm pháp trận, không chịu đựng nổi và hét lên lớn tiếng.

Ý nghĩa của câu thần chú đã được giải thích trước đó, và cảnh quay hoành tráng này nhằm nhấn mạnh sự xung đột giữa bản thân và lực cản nội tại, đồng thời thể hiện sức mạnh của lực cản nội tại và đau khổ của chính mình.

Tuy nhiên, tôi không hiểu rõ ý nghĩa của nhân vật người phụ nữ trong áo đỏ xuất hiện muộn hơn, dẫn theo một đội ngũ đàn em mặc áo đen. Họ dường như đối lập với nhóm người mặc áo trắng, và cách bước đi của họ khiến tôi liên tưởng đến “dịch bệnh tấn công,” vì dáng đi rất giống xác sống. Có lẽ họ đại diện cho nỗi sợ hãi và cảm xúc tiêu cực mà lực cản nội tại mang lại.

Cũng có thể nhóm người mặc áo trắng đại diện cho tình yêu (amor), trong khi nhóm người mặc áo đen và đỏ đại diện cho cái chết (morta). Cảnh hai nhóm đấu vũ này phản ánh rất tốt chủ đề “Không yêu thì chết.”

Phù thủy bóng tối?

Phần này hoàn toàn là trí tưởng tượng bay bổng, chỉ để tham khảo thôi, đừng quá nghiêm túc.

Khi nghe hai câu này, thật khó không liên tưởng đến vở nhạc kịch nổi tiếng “The Phantom of the Opera.” Giai điệu bài hát cũng có chút tương đồng với yếu tố u tối của nhạc kịch, và cảnh phù thủy ép buộc nữ chính hát rất phù hợp với ý nghĩa của bài hát.

Phantom of the dance floor, come to me
(Hồn ma trên sàn nhảy, hãy đến gần tôi.)

Sing for me a sinful melody
(Hãy hát cho tôi một giai điệu tội lỗi.) tài khoản i9bet pw

Chưa kể, câu “Sing for me” là một trong những câu thoại nổi tiếng nhất trong “The Phantom of the Opera.”

Còn câu:

Use your passion, no return
(Thả lỏng đam mê, đừng quay đầu.)

Làm tôi nhớ đến bài hát “The Point of No Return.”

Kết thúc

Tôi thực sự rất yêu thích phong cách này, mỗi khi xem MV, tôi không thể ngăn bản thân lắc lư theo nhịp điệu, trong lòng cứ nghĩ “Làm sao mà nghệ thuật đến vậy?” Vì vậy, tôi đã cố gắng viết một bài phân tích ngắn gọn. Đây là lần đầu tiên tôi viết loại bài này, còn vụng về, mong độc giả góp ý chân thành.

Phân tích âm nhạc có thể sẽ trở thành một loạt bài thường xuyên, tôi thực sự muốn khám phá ý nghĩa sâu xa đằng sau nhiều bài hát khác, ví dụ như “Guilty as Sin?” của Taylor Swift.

1. Chưa hề rời fan của Taylor Swift, chỉ là bị cuốn hút bởi các tác phẩm của Lady Gaga. ↩︎
2. Diva - Wikipedia ↩︎
3. Music theatre is SO gay! - YouTube ↩︎
4. Abracadabra - Wikipedia ↩︎
5. Lady Gaga giải thích ý nghĩa “bền bỉ” đằng sau lời bài hát ‘Abracadabra’ ↩︎